Rikujtim: Funksioni është një bllok i parametrizuar i urdhërave i cili mund të kthejë rezultat.
int mbledh(int a, int b) {
return a + b;
}
Secili funksion ka parametrat dhe tipin kthyes.
Kur funksioni nuk kthen asgjë, e quajmë void.
Funksioni në C++ nuk identifikohet vetëm nga emri, por edhe nga parametrat.
int max(int a, int b);
dhe
int max(int a, int b, int c);
janë funksione të ndryshme, edhe pse kanë emër të njëjtë.
Pra, mund të kemi shumë funksione me të njëjtin emër derisa dallojnë për së paku nga njëra:
Konkretisht, kodi i mëposhtëm kompajllohet pa gabime.
int max(int a, int b) {
return a > b ? a : b;
}
int max(int a, int b, int c) {
int max = a > b ? a : b;
return max > c ? max : c;
}
Kjo lejohet sepse funksionet kanë parametra të ndryshëm, edhe pse emri është i njëjti.
int max(int a, int b) {
return a > b ? a : b;
}
double max(double a, double b) {
return a > b ? a : b;
}
Edhe kodi i sipërm është valid, pasi që funksionet dallojnë për nga tipet e parametrave.
Gjatë thirrjes së funksioneve të mbingarkuara, kompajlleri e identifikon funksionin e duhur duke shikuar tipet dhe numrin e argumenteve.
Mbingarkimet janë të dobishme kur kemi një bashkësi të veprimeve të ngjashme.
Shembull:
double shuma(double a, double b) {
return a + b;
}
int shuma(int a, int b) {
return a + b;
}
Natyra e funksioneve shuma e llogarit shumën e numrave a dhe b.
Detyrë: Çfarë shfaqet kur ekzekutohet ky kod?
#include <iostream>
int f(int x) {
return x + 3;
}
double f(double x) {
return 2 * x;
}
int main() {
std::cout << f((double)f(7));
}
–
20
Kujdes! Funksioni nuk lejohet të mbingarkohet vetëm përmes tipit kthyes:
int shuma(int a, int b);
double shuma(int a, int b); // Gabim!
Rikujtim: Funksioni identifikohet nga emri dhe parametrat (numri dhe/ose tipet).
Detyrë: Të krijohet natyra e funksioneve shuma, ku funksionet marrin 2, 3, dhe 4 parametra të int.
E njëjta të përsëritet edhe për tipin double.
–
#include <iostream>
using namespace std;
int shuma(int a, int b) {
return a + b;
}
int shuma(int a, int b, int c) {
return a + b + c;
}
int shuma(int a, int b, int c, int d) {
return a + b + c + d;
}
double shuma(double a, double b) {
return a + b;
}
double shuma(double a, double b, double c) {
return a + b + c;
}
double shuma(double a, double b, double c, double d) {
return a + b + c + d;
}
int main() {
int s2, s3, s4;
s2 = shuma(3, 5);
cout << "Shuma e dy numrave:" << s2 << endl;
s3 = shuma(7, 12, 1);
cout << "Shuma e tre numrave:" << s3 << endl;
s4 = shuma(6, 1, 3, 5);
cout << "Shuma e kater numrave:" << s4 << endl;
return 0;
}
Detyrë: Të krijohet funksioni diskret dhe kontinual f(x) për shprehjen në vijim:
Të thirret ky funksion me vlerat 5 dhe 5.0 dhe të shfaqen rezultatet.
–
#include <iostream>
using namespace std;
int f(int x) {
return 2 * x / 3;
}
double f(double x) {
return 2.0 * x / 3.0;
}
int main() {
cout << f(5) << endl;
cout << f(5.0) << endl;
return 0;
}
Direktivat paraprocesorike
Rreshtat që fillojnë me # njihen si urdhëra paraprocesorik.
Urdhërat paraprocesorik ekzekutohen para se të fillojë kompajllimi i programit.
Një urdhër i thjeshtë është #define, i cili zëvendëson tekstin me diçka tjetër - sikur find and replace në programet tekstuale.
Shembull:
#define PI 3.14
...
cout << 2 * PI
Kudo që shihet PI zëvendësohet me 3.14
Detyrë: Të shkruhet funksionet siperfaqja dhe perimetri të cilat pranojnë vlerën e rrezës r dhe kthejnë sipërfaqen dhe perimetrin e rrethit. Vlera PI të definohet përmes #define.
–
#include <iostream>
using namespace std;
#define PI 3.1415
double siperfaqja(double r) {
return PI * r * r;
}
double perimetri(double r) {
return 2 * PI * r;
}
int main() {
double r;
cout << "Jepni r: ";
cin >> r;
cout << "Siperfaqja: " << siperfaqja(r) << endl;
cout << "Perimetri: " << perimetri(r) << endl;
return 0;
}
Definimet shpesh përdoren për t’iu shoqëruar emra vlerave konstante numerike, psh. PI.
Përveç kësaj, definimet janë të përshtatshme për t’i dhënë kuptim numrave sipas nevojave tona.
Shembull: Definimi i ngjyrave të semaforit:
#define KUQE 0
#define VERDHE 1
#define GJELBER 2
void statusi(int ngjyra) {
switch (ngjyra) {
case KUQE: cout << "Stop."; break;
case VERDHE: cout << "Gati."; break;
case GJELBER: cout << "Nisu."; break;
default: cout << "S'ka kuptim."; break;
}
}
Më e kapshme është të themi KUQE, VERDHE, GJELBER sesa 0, 1, 2.
Gjithashtu zvogëlohet shanca për gabime.
Me këtë filozofi punojnë shkronjat dhe simbolet në kompjuter.
Shkronjës A i shoqërohet numri 65, shkronjës B i shoqërohet numri 66, etj…
Zëvendësimet përmes #define mund të jenë edhe parametrike. Këto njihen si macro, dhe zakonisht nuk preferohet përdorimi i tyre.
#define max(a, b) (a > b ? a : b)
...
cout << max(2, 3);
Edhe pse thirrja e macros duket si funksion i zakonshëm, ajo në realitet zëvendësohet para kompajllimit me trupin e makros.
Detyrë: Të shkruhet macro abs(x) e cila zëvendësohet me shprehjen për vlerën absolute të x.
–
#include <iostream>
using namespace std;
#define abs(x) ((x >= 0) ? (x) : -(x))
int main() {
cout << abs(2 - 3);
return 0;
}
Një tjetër urdhër në C++ është typedef, e cila na mundëson të deklarojmë një alias për një tip.
typedef int nrplote;
Nëse kemi deklarimin e sipërm, atëhere kodi në vazhdim është valid:
nrplote x = 15;
Të shkruhen funksionet e mbingarkuara shuma. Funksioni i parë merr një varg ndërsa i dyti merr një matricë. Të dy funksionet kthejnë shumën e strukturës së dërguar.
–
#include <iostream>
using namespace std;
#define N 4
int shuma(int v[], int m)
{
int s = 0;
for (int i = 0; i < m; i++)
{
s += v[i];
}
return s;
}
int shuma(int M[][N], int m)
{
int s = 0;
for (int i = 0; i < m; i++)
{
for (int j = 0; j < N; j++)
{
s += M[i][j];
}
}
return s;
}
int main()
{
int v[4] = { 1, 3, 2, 6 };
cout << "Shuma e vektorit: "
<< shuma(v, 4 /* nr elementeve */)
<< endl;
int M[3][N] = {
{ 3, 2, 7, 5 },
{ 5, 4, 3, 1 },
{ 3, 6, 2, 1 }
};
cout << "Shuma e matrices: "
<< shuma(M, 3 /* nr rreshtave */)
<< endl;
return 0;
}
Të shkruhet programi i cili definon të gjitha ditët e javës si konstante, dhe përmes një funksioni të bëhet switch vlera e ditës dhe shfaqet dita përkatëse.
–
#include <iostream>
using namespace std;
#define DIELE 0
#define HENE 1
#define MARTE 2
#define MERKURE 3
#define ENJTE 4
#define PREMTE 5
#define SHTUNE 6
void shfaq_diten(int nr) {
switch (nr) {
case HENE:
cout << "E hene";
break;
case MARTE:
cout << "E marte";
break;
case MERKURE:
cout << "E merkure";
break;
case ENJTE:
cout << "E enjte";
break;
case PREMTE:
cout << "E premte";
break;
case SHTUNE:
cout << "E shtune";
break;
case DIELE:
cout << "E diel";
break;
default:
cout << "Gabim";
break;
}
}
int main() {
int r;
cout << "Jepni numrin e dites: ";
cin >> r;
shfaq_diten(r);
}
Të shkruhet funksioni i cili llogarit shprehjen:
\[f(n,x) = \begin{cases} \sum_{i=1}^{n}{i} \quad & x \geq 0 \\ \prod_{i=1}^{n}{i} \quad & x < 0 \end{cases}\]–
#include <iostream>
using namespace std;
int f(int n, int x)
{
int s = 0;
int p = 1;
for (int i = 1; i <= n; i++)
{
s = s + i;
p = p * i;
}
if (x >= 0)
{
return s;
}
else
{
return p;
}
}
int main()
{
int n, x;
cout << "Shtypni n: ";
cin >> n;
cout << "Shtypni x: ";
cin >> x;
cout << "f(n,x) = " << f(n, x);
return 0;
}
Të shkruhen funksioni i cili llogarit produktin skalar të dy vargjeve.
–
#include <iostream>
using namespace std;
int produkti_skalar(int a[], int b[], int n)
{
int s = 0;
for (int i = 0; i < n; i++)
{
s = s + a[i] * b[i];
}
return s;
}
int main()
{
const int n = 5;
int a[n] = {1, 0, 1, 4, 7};
int b[n] = {34, 7, 7, 5, 1};
cout << produkti_skalar(a, b, n) << endl;
return 0;
}